Lekcija: Toplotni pojasevi na Zemlji

1 VAŽNO

Zagrevanje Zemlje je nejednako zbog različitog ugla pod kojim zraci padaju na površinu.

U dane ravnodnevice Sunčevi zraci padaju pod pravim uglom na ekvator.

Ekvator je početna paralela na osnovu koje izdvajamo toplotne pojaseve, u zavisnosti od toga kako Sunce zagreva Zemljinu površinu.

Izdvajanje toplotnih pojaseva je još jedna posledica Zemljine revolucije.

Shtreber test

U kom toplotnom pojasu je zagrevanje najveće?

2 VAŽNO

U doba letnje dugodnevice Sunčevi zraci padaju pod pravim uglom na paralelu koja se nalazi 23,5° severno od ekvatora i tu paralelu nazivamo severni povratnik.

Mesta oko polova provode sve vreme ili samo osvetljena ili samo neosvetljena, u zavisnosti od doba godine, i ograničena su 66,5° severno i južno od ekvatora.

geografija_5_13_1_toplotni_pojasevi

4 INFO

Samo na prostoru između severnog i južnog povratnika moguće je da Sunčevi zraci padaju pod pravim uglom na Zemljinu površinu. Tu je razlika između obdanice i noći mala i zagrevanje je najveće – taj pojas nazivamo žarki topli pojas.

Između Severnog pola i severnog polarnika i između Južnog pola i polarnika su delovi Zemlje gde u toku dana, to jest kratkog leta, Sunčevi zraci padaju pod najmanjim uglom i tu je zagrevanje minimalno. To su severni i južni hladni toplotni pojasevi.

Između hladnog i žarkog pojasa na severnoj hemisferi nalazi se severni umereni toplotni pojas, dok na južnoj hemisferi između hladnog i žarkog pojasa imamo južni umereni toplotni pojas. U umerenim toplotnim pojasevima, leti, sunčevi zraci padaju pod velikim uglom i zagrevanje je veliko, mada ne kao u žarkom pojasu. A zimi se uticaj Sunca smanjuje, ali ne bude hladno kao u hladnom pojasu. Zbog ovoga te pojaseve i nazivamo umerenim, jer se uglavnom svuda smenjuju četri godišnja doba različitih dužina.