6. razred

Lekcije iz osnovne škole

#Geografija

Lekcija: Savezna Republika Nemačka

g62_nemacka_globus

g62_nemacka_mapa

Površina: 357.021 km²

Stan: 80.636.124

Glavni grad: Berlin

Služb. jezik: nemački

Valuta: euro

Susedne države: Austrija, Belgija, Češka Republika, Danska, Francuska, Holandija, Poljska, Luksemburg, Švajcarska.

g62_nemacka_susedi

Nemačka se nalazi na severozapadu srednje Evrope. Izlazi na Severno i Baltičko more, a tu se i graniči sa Danskom. Proteže se od visokih planina Alpa do Severnog i Baltičkog mora.

g62_nemacka_top

Današnja Nemačka formirana je 1990. sjedinenjem dve Nemačke koje su postojale na tom prostoru.

Posle Drugog svetskog rata 1945. i poraza Nemačke, saveznici su podelili njenu teritoriju na četiri okupacione zone. Glavni grad Berin bio je podeljen na četiri sektora 1949.

Ruska okupaciona zona proglašena je za Nemačku Demokratsku Republiku – bolje znanu kao Istočna Nemačka.

Ostale tri zone stvorile su Saveznu Republiku Nemačku – poznatiju kao Zapadna Nemačka.

U Berlinu je visoki zid odvajao dva dela grada, koja su pripadala različitim Nemačkama.

g62_1berlinski_zid

g62_1nicija_zemlja

(Berlinski zid i ničija zemlja)

g62_1zid86

(Berlinski zid 1986)

Istočna Nemačka je imala prestonicu u Berlinu, a Zapadna u Bonu.

Ulični protesti 1989. u istočnoj Nemačkoj doveli su do pada komunističke vlasti, a simbolično rušenje Berlinskog zida dovelo je do ujedinjenja dve Nemačke. Tome je takođe doprineo i raspad SSSR.

g62_1Rusenje-berlinskog-zida

(rušenje zida - 9.11.1989)

Po geografskim odlikama, u Nemačkoj se može izdvojiti nekoliko regija.

Manje plodno tlo Pribaltičke nizije sastoji se od ledničkih sedimenata i šljunka. To je područje koje je pod uticajem hladnih vazdušnih masa sa severa.

U srednjoj Nemačkoj su niske gromadne planine bogate rudama i šumom, sa umerenom kontinentalnom klimom.

U južnoj Nemačkoj su venačne planine koje postepeno rastu prema jugu.

Kao posebna četvrta regija izdvaja se Rajnska oblast.

g62_2nemacka_regije

Veliki značaj za privredu Nemačke predstavlja saobraćaj, i to ne samo rečni. Sva veća naselja povezana su auto-putevima i brzim prugama.

g62_4autoban

g62_4uban

Sve vodeće reke u Nemačkoj su plovne. Njima se transportuju kako sirovine i gotovi proizvodi u okviru Nemačke tako i roba iz uvoza ili za izvoz preko velikih lučkih gradova.

Da bi se omogućilo bolje povezivanje, izgrađeni su brojni kanali koji povezuju reke.

g62_3recna_mreza

Na auto-putevima u nekim delovima Nemačke ne postoji ograničenje brzine, osim na tzv. opasnim deonicama puta. Generalna preporučena brzina je između 110 i 130.

g62_4autoban_

Poljoprivreda u Nemačkoj je razvijena, mehanizovana i automatizovana, ali nema ni približno toliki udeo u privredi kao industrija.

Od poljoprivrednih proizvoda gaje se žitarice, posebno tzv. hladna žita: ovas, raž, ječam, krompir i industrijsko bilje. Uz ječam, poseban značaj za industriju piva ima i uzgoj hmelja.

Nemačka piva, pogotovo sa područja južne Nemačke (Bavarska), veoma su cenjena u svetu.

g62_5poljoprivreda

Značajni industrijski centri raspoređeni su širom Nemačke, ali se ipak izdvajaju dve oblasti rudarstva i industrije. To su Rur i Sar u zapadnom delu.

Velika i veoma značajna industrijska oblast Rur nekad je koristila sopstvene rezerve uglja, koji se danas uz naftu, rudu gvožđa i druge sirovine uvozi Rajnom iz luke Roterdam. U Rurskom basenu su veliki industrijski centri: Dortmund, Gelzenkirhen, Duizburg, Esen, Dizeldorf, Solingen (mašinska industrija Solingen), Leverkuzen (hemijska i farmaceutska industrija Bajer), Menhengladbah, Keln i dr.

g62_5industrija

Sarski rudarsko-metalurški basen nalazi se između reke Rajne i granice prema Francuskoj. Centar sarskog basena je Sarbriken.

g62_5rude

Na Mitelandskom (Srednjonemačkom) kanalu, između reka Elbe i Vezer, nalazi se velika luka Hanover.

Istočno od nje je veliki auto-industrijski centar Volfsburg (Volksvagen).

Gradski i industrijski centar Bavarske je Minhen (BMW) a nešto severnije je Ninberg (Simens).

U jugoistočnom delu je Štutgart (Dajmler-Mercedes).

U istočnom delu Nemačke veći industrijski gradovi su Lajpcig, Drezden i Jena. Hamburg se nalazi na ušću Elbe, značajna je luka i posle Berlina najveći grad severne Nemačke.

g62_5ekonomija

Nemačka je jedna od vodećih sila u sportovima, kako ekipnim tako i individualnim. Većina do sada pomenutih gradova prepoznaje se po fudbalskim klubovima Bundeslige. Osim fudbala, Nemačka je dala evropske i svetske šampione u atletici, formuli 1, košarci i sl.

g62_6turizam1

Centar zimskih sportova i zimskog turizma je Garmiš-Partenkirhen, smešten u krajnjem južnom delu alpske Nemačke.

g62_6turizam

Berlin je najveći i glavni grad Nemačke. Prvi put se pominje u 13. veku, a od 18. veka je prestoni grad. Posle spajanja dve Nemačke postaje ponovo prestonica 1990. Sedište Parlamenta je u zgradi Rajhstaga.

g62_6berlin g62_6presstonica