#Geografija

Lekcija: Određivanje geografske širine i dužine

Rekli smo da se meridijani i paralele označavaju brojevima, tj. stepenima.

A sada znamo i da je geografska mreža podeljena na meridijane i paralele.

Meridijane počinjemo da brojimo od griničkog meridijana - njega obeležavamo sa nula stepeni, a paralele od ekvatora, koji takođe obeležavamo sa nula stepeni.

Kako onda ne pomešamo grinič i ekvator kada oba obeležavamo sa nula stepeni?

Tu nam pomažu pojmovi geografske širine i geografske dužine o kojima ćemo i pričati u ovoj lekciji.

Grinič je na nultoj geografskoj dužini, a ekvator na nula geografske širine.

geografija_5_geografska_sirina_i_duzina

Eni Izli matematičarka, programerka i raketna naučnica

Na ovoj čuvenoj forografiji je Eni. Ona stoji pored ogromnog kontrolnog panela sa brojčanicima, svetlima, dugmićima od poda do plafona. Izgleda kao lik u filmu, koji komanduje neustrašivom svemirskom misijom. Fotografija je snimljena 1981. godine u Centralnoj kontrolnoj sobi Istraživačkog centra Luis Endžin i Klivlendu, Ohajo.

Pročitaj dalje

Geografska širina je stepen koji označava paralele, a skraćenica je GŠ.

Geografska dužina je stepen koji označava meridijan, a skraćenica je GD.

gografija_5_7_sirina_i_duzina_meridijani_paralele

Geografska širina je ugaona udaljenost nekog mesta od ekvatora.

Na ekvatoru je geografska širina 0°, a na polovima je 90°.

Geografsku širinu delimo na severnu i južnu (SGŠ i JGŠ), u zavisnosti od toga da li od ekvatora idemo ka severu ili ka jugu. Tako ih i označavamo: N (od engleskog north za severnu) i S (od engleskog south za južnu). Vrednosti širina su od 0 do 90° u oba smera. Južna polulopta ima širine od 0 do 90°S, a severna od 0 do 90°N.

Šta je ugaona udaljenost od ekvatora i kako je računamo?

Ako zamislimo ravan koja preseca Zemlju u nivou ekvatora i provučemo pravu kroz bilo koju tačku na Zemlji ka centru Zemlje, ugao koji ta prava sklapa sa ekvatorskom ravni čini ugaonu udaljenost.

geografija_5_7_2ugaona_udaljenost_od_ekvatora

Shtreber Shampion: Anđela Isailović

Zadovoljstvo nam je da vam predstavimo višestruku pobednicu Turnira Znanja i prvu takmičarku koja je osvojila prestižnu titulu Shtreber. Upoznajte Anđelu Isailović, vrednu učenicu i sjajnu devojčicu.

Pročitaj dalje

Geografska dužina je ugaona udaljenost nekog mesta od griničkog meridijana - početnog ugaonika.

Grinički meridijan označavamo sa 0°, od njega ka istoku i zapadu geografske dužine dostižu 180°.

Geografsku dužinu delimo na istočnu i zapadnu (ZGD i IGD).

Označavamo ih sa E za istočnu (east na engleskom istok) i W za zapadnu dužinu (west na engleskom zapad).

geografija_5_7_3_geografska_duzina

Šta je to ugaona udaljenost od početnog meridijana i kako je određujemo?

Ako zamislimo ravan koja preseca Zemlju u griničkom i 180. meridijanu i drugu ravan koja je na meridijanu nekog mesta na Zemlji, ugao koje te dve ravni sklapaju jeste geografska dužina tog mesta.