#Istorija

Lekcija: Mesopotamija

Mesopotamija je oblast između reka Eufrat i Tigar.

Tu su nastali prvi gradovi i države starog veka.

Najznačajnije su bile

Sumer
Akad
Vavilonija
Asirija i
Persija

SUMER

Južni deo Mesopotamije se zvao Sumer.

istorija_5_7_1_sumer1

Tamo su Sumerci (Sumeri).

Oni su ostavii prve pisane spomenike i obrazovali prve gradove-države u 4.milenijumu p.n.e.

Sumer je jedan od prvih država Starog istoka.

Najznačajniji sumerski gradovi su bili Ur, Uruk, Kiš i Lagaš.

U sumerskom društvu najviši sloj bili su sveštenici. Kada je stvorena prva država iz njihovih redova su birani kraljevi.

Uloga kralja je bila da predvodi vojsku u pohodima, da brine o sistemima za navodnjavanje i da vodi računa da narod poštuje zakone.

Najniži sloj društva su bili robovi.

AKAD

Severni deo Mesopotamije je dobio naziv Akad po istoimenom gradu.

oko 2300.god.p.n.e. Sargon, tadašnji vladar Akada je osvojio Sumer i stvorio prvu veću državu u Mesopotamiji.

Od sumeraca su preuzeli klinasto pismo.

Sargon je bio uzor za druge mesopotamske vladare, pa su kasniji vladari Asirije i Vavilona sebe smatrali njegovim potomcima.

istorija_5_7_2_sargon

VAVILONIJA

Početkom 2.milenijuma p.n.e. Vavilon kreće u osvajanja i od grada države postaje veliko carstvo.

Hamurabi, tadašnji vladar je pokorio Sumer i Akad a potom i sva manja kraljevstva od Persijskog zaliva do Male Azije i od Eufrata skoro do Sredozemnog mora.

Hamurabi je takođe doneo jedne od najstarijih sačuvanih zakona - oni su propisivali prava obaveze i kazne za njegove podanike.

istorija_5_7_3_hamurabijevi__zakoni

ASIRIJA

Asirija se nalazila u dolini srednjeg toka Tigra. Grad-država Asur je bio centar ove zemlje.

Asirci su bili poznati trgovci i imali su kolonije u državi Hetita.

Vavilonija je osvojila Asirijiu, ali sredinom 2.milenjuma p.n.e. Asirija jača i stvara vojnu državu.

Asirci su bili prvi koji su koristili pomoćne sprave za opsadu pri osvajanju gradova i imali profesionalnu vosku.

Zahvaljujući vojsci Asirija se proširila po celom Starom Istoku.

istorija_5_7_4_Asirija

Nova prestonica im je bio grad Niniva poznat po velelepnim palatama i baštama.

Značajni vladar Asirije je bio Asurbanipal - on je u dvoru ostavio veliku biblioteku u klinastom pismu.

istorija_5_7_4_zapadnjacka_replika_grada_nineva

Zapadnjačka replika grada Niniva

Kraj Asirskog carstva je došao sa obnavljanjem Vavilonskog carstva kada će novi vladari spaliti Ninivu 615.god.p.n.e.

PERSIJA

Persija je bila jedna od najmoćnijih država Starog istoka.

Persijanci su naseljavali prostor današnjeg Irana i glavni grad im je bio Persepolis

u 6.veku p.n.e. kreću u osvajanja pod vođstvom Kira II Velikog i stvaraju carstvo koje obuhvata iransku visoravan, Jermeniju, Malu Aziju, Vaviloniju, Asiriju, Fenikiju, Siriju i Palestinu. 525.god.p.n.e. osvajaju i Egipat.

istorija_5_7_5_persija